कोरोना भाइरसको नियन्त्रण तथा उपचार समेतका लागि प्रदेश सरकार ५ को मन्त्रिपरिषद्ले विभिन्न निर्णयहरु गरेको छ ।

विश्वव्यापी रुपमा फैलिएको गतिलाई ध्यान दिदै संक्रमण व्यापक हुनसक्ने अवस्थालाई लिएर निर्णय गरिएको प्रदेश सरकारको भनाई छ । कोरोनाको जोखिम न्यूनिकरणका लागि तहगत तथा संस्थागत प्रयास अपरिहार्य भएको प्रदेश सरकारले बताएको छ ।

कोरोनाको प्रतिकार्य, नियन्त्रण र रोकथामका लागि प्रदेश, स्थानीय तह, जिल्ला प्रशासन कार्यालय तथा सुरक्षा निकाय लगायतको तहगत तथा संस्थागत कार्य र जिम्मेवारी तोकिएको छ । मन्त्रिपरिषद्ले गरेका निर्णयहरु मुख्यमन्त्रीको कार्यालयबाट पत्रकारहरुलाई ईमेल मार्फत जानकारी गराइएको हो ।

मन्त्रिपरिषद् बैठकले मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रि परिषद्को कार्यालय, सामाजिक विकास मन्त्रालय, आन्तरिक मामिला तथा कानून मन्त्रालय, जिल्ला प्रशासन कार्यालय, स्थानीय तह, वडा कार्यालय, सुरक्षा निकायको भूमिका र जिम्मेवारी तोकिएको जानकारी गराइएको छ ।

मुख्यमन्त्री कार्यालयले सबै जिल्ला प्रशासन कार्यालय, जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय, उद्योग पर्यटन वन तथा वातावरण मन्त्रालय, प्रदेशका सबै मन्त्रालय र मातहतका कार्यालयहरुलाई सहयोगी निकायको रुपमा लिइ काम गर्ने उल्लेख छ ।

मन्त्रीपरिषद्ले गरेको निर्णयको कार्यान्वयनको व्यवस्था मिलाउने र अनुगमन गर्ने स्वास्थ्य उपकरण र औषधीहरुको आपूर्ति भए नभएको अवस्था हेरी सहजीकरण गर्ने, संघ र स्थानीय निकायबीच नियमित समन्वयको व्यवस्था मिलाउने उल्लेख छ ।

त्यसैगरी सामाजिक विकास मन्त्रालयले प्रदेश स्तरीय र्यापिड रेस्पोन्स टीम गठन गर्ने, आइसोलेसन अस्पतालको स्थापना, संचालन र व्यवस्थापन गर्ने, क्वारेन्टाइन कक्ष स्थापनाका लागि अन्य निकायसँग समन्वय गरी स्थापना गर्ने, प्रदेशमा चाहिने औषधी, उपकरण र जनशक्तिको व्यवस्थापन गर्ने लगायत छन् । त्यसका लागि मुख्यमन्त्री कार्यालय, आन्तरिक मामिला मन्त्रालय, नीजि र सामुदायिक अस्पतालहरुसँग समन्वय गर्ने भनिएको छ ।

आन्तरिक मामिला तथा कानून मन्त्रालयले रेडियो, टिभी र पत्रपत्रिकामार्फत कोरोनाबाट बच्ने सचेतनाको उपाय, साबधानी र स्वच्छताको सन्देश प्रवाह गर्ने, प्रदेशमा रहेका एम्बुलेन्सहरुको सूची तयार गर्ने र प्रमुख जिल्ला अधिकारीसँगको समन्वयमा तयारी अवस्था राख्ने, भारतिय सीमाबाट आउने र अन्य देशका नागरिकको नियमित चेकजाँचको व्यवस्था मिलाउने, भारतबाट भित्रिले सवारी र मालबाहक साधनको नियमित सेनेटाइजेसनको व्यवस्था गर्ने लगायतका जिम्मेवारी छन् । त्यसका लागि सामाजिक विकास मन्त्रालय, जिल्ला प्रशासन कार्यालय, सुरक्षा निकाय र पत्रकारहरुसँग समन्वय गर्न भनिएको छ ।

त्यसैगरी जिल्ला प्रशासन कार्यालय, गाउँपालिका, वडा कार्यालयहरुको पनि जिम्मेवारीहरु तोकिएको छ ।

प्रदेश ५ सरकारको मन्त्रिपरिषद्ले गरेको निर्णयहरुः

G

भैरहवा-काठमाडौं हवाई सेवा बन्द भएपछि बुटवल आइसोलेसन अस्पतालमा भर्ना भएका बिरामीको स्वाब परीक्षणमा कठिनाइ भएको छ। उनीहरूको स्याम्पल लिइएको भए पनि ल्याब परीक्षणका लागि पठाउन नसकिएको लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालका कोरोना फोकल पर्सन डा. सुदर्शन थापाले बताए।

उनका अनुसार बुटवलमा पाँचजना बिरामीको स्वाब परीक्षण हुन सकेको छैन। भोलिसम्म पनि हवाई सेवाको अवस्था यस्तै रहे एम्बुलेन्समार्फत पठाइने डा. थापाले जानकारी दिए। अहिले बुटवलको लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालमा एक र धागो कारखानामा स्थापना गरिएको कोरोना विशेष अस्पतालमा पाँचजना बिरामी आइसोलेसनमा छन्।

बुटवल आइसोलेसन अस्पतालमा भर्ना भएकामध्ये अहिलेसम्म नौजनाको स्वाब परीक्षणका लागि काठमाडौं पठाइएकोमा सातको स्वास्थ्य रिपोर्ट नेगेटिभ आएको छ भने दुईजनाको रिपोर्ट आउन बाँकी छ।

लुम्विनी प्रादेशिक अस्पताल बुटवलबाट परिक्षणका लागि पठाईएका सबै बिरामीहरुको रिर्पोट नेगेटिभ आएको छ।

कोरोनाको त्रास फैलिरहेका बेला रुघा खोकी र उच्च ज्वरो आएपछि कोरोनाको आशंकामा उनीहरुको  र‌्याल परिक्षणको लागि काठमाडांै पठाइएको थियो ।

काठमाडौंको सुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पताल टेकुमा पठाईएका स्याम्पल मध्ये ५ जनाको रिर्पोट नेगेटिभ आएको लुम्विनी प्रादेशिक अस्पतालले जनाएको छ। लुम्विनी प्रादेशिक अस्पतालका अनुसार ८ जनामध्ये ५ जनाको रिर्पोट आएको हो ।

अस्पतालका कोरोना फोकल पर्सन डा. सुर्दशन थापाका अनुसार अस्पतालमा भर्ना भएको सवैको अवस्था सुधारउन्मुख छ। उनले ५ जनाको रिर्पोट नेगेटिभ आएको र उनीहरुमा कोरोनाको कुनै संक्रमण नभएको बताए । जाँचका लागि पठाएका मध्ये ३ जना बिरामीको रिर्पोटको आउने क्रममा रहेको डा. थापाको भनाई छ ।

त्यस्तै दाङको राप्ती स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा उपचाररत तीन जना विरामीको स्याम्पल पनि काठमाडौं पठाइएको छ। आइतबार बुटवलबाट दाङ पुगेको चिकित्सकको टोलीले प्रतिष्ठानको आइसोलेसनमा उपचारत तीन जना विरामीको स्याम्पल लगेर गएको हो।

गढवा गाउँपालिका निवासी दुई जना र घोराही निवासी एकजना गरि तीन जना विरामीको स्याम्पल लगिएको छ । उनीहरुमाथि कोरोना भाइरसको आशंका गरिएको छ । प्रतिष्ठानकी उपकुलपति डा। संगीता भण्डारीले थप एकजना विरामीलाई भने शनिवार बेलुका ज्वरो कम भएपछि घरमै आइसोलेसनमा राखेर उपचार भइरहेको जानकारी दिइन्।

कोरोना संक्रमणको आशंकामा लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पताल बुटवलले एकजनालाई आइसोलेसनमा भर्ना गरेको छ।

स्वास्थ्य चेकजाँचका लागि अस्पताल आएका उनलाई मिल्दोजुल्दो लक्षण पाइएपछि आइसोलेसनमा राखिएको हो।

अस्पताल स्रोतका अनुसार संक्रमण भए नभएको पुष्टि गर्न नमुना परिक्षणका लागि राष्ट्रिय जनस्वास्थ्य प्रयोगशाला काठमाडौं पठाउन लागिएको छ।

भर्ना भएका बिरामी बुटवलकै स्थानीय हुन्।

बुटवलमा पहिलो पटक आईसियु र भेन्टिलेटर सहितको एम्वुलेन्स सुरुवात गरिएको छ। रोटरी क्लव अफ सेन्ट्रल बुटवलको सहयोगमा सन्चालित उक्त एम्वुलेन्सको प्रदेश ५ का सामाजिक बिकास मन्त्री सुदर्शन बरालले सुभारम्भ गरेका हुन् ।

गौतमबुद्ध सामुदायिक मुटु अस्पतालले सञ्चालन ल्याएको उक्त एम्वुलेन्समा सेवाबाट काठमाण्डौं गए बापत भेन्टिलेटर प्रयोग गर्दा ४० हजार र भेन्टिलेटर प्रयोग नगरी लैजादा २५ हजार रुपैया भाडा कायम गरिएको छ ।

अस्पतालका अनुसार भेन्टिलेटर प्रयोग गर्ने बिरामीसंग चिकित्सक साथमा रहने छन भने भेन्टिलेटर प्रयोग गर्नु नपर्ने बिरामीको साथमा हेल्थ असिस्टेन्ट रहनेछन ।

अस्पतालमा क्याथल्याब सेवा संचालन गर्दै आएको छ । यससँगै मुटुको सामान्य उपचारका लागि काठमाडौं जानुपर्ने बाध्यता हटेको छ । जर्मनीमा निर्मित विश्व प्रख्यात सिमेन्स कम्पनीको मेसिनबाट मुटुको एन्जियोग्राफी, एन्जियोप्लाष्टी र पेसमेकर राख्ने काम अस्पतालबाट सुरू भएको छ । बुटवल क्षेत्रका अस्पतालमा उपचार हुन नसक्ने बिरामीलाई अन्यत्र रिफर गर्दाका अवस्थामा यो एम्बुलेन्स सेवा प्रभावकारी हुने देखिएको छ ।

स्पतालले मृगौलाका बिरामीलाई निःशुल्क डायलायसिस सेवा पनि सुरु गरेको छ । १७ वटा मेसिनबाट दैनिक ३५ देखि ४० जना बिरामीहरूलाई निःशुल्क डायलायसिस सेवा उपलब्ध गराइरहेको अस्पतालले जनाएको छ । अस्पतालले आर्थिक रुपले विपन्न व्यक्तिहरूको मुटुको उपचारको लागि सरकारले दिने निःशुल्क सेवा गौतमबुद्ध सामुदायिक मुटु अस्पताल बुटवलमा पनि उपलब्ध गराएको छ । गरिब तथा विपन्न

व्यक्तिहरुको मुटुको उपचारमा सरकारले एक लाख रुपैयाँसम्मको उपचार निःशुल्क गर्ने सरकारको निर्णय अनुरुप मुटु अस्पतालमा पनि त्यो सेवा उपलब्ध गराइएको हो ।
रुपन्देही उद्योग संघको संरक्षकत्वमा २०६९ सालदेखि गौतमबुद्ध सामुदायिक स्वास्थ्य संस्थाद्वारा गौतमबुद्ध सामुदायिक मुटु अस्पताल सञ्चालनमा आएको हो ।

बुटवलमा प्रदेशकै पहिलो ट्रमा अस्पतालको रुपमा तिनाउ इन्टरनेशनल हस्पिटल प्रा.लि.ले आफ्नो सेवा शुरु गरेको छ । प्रदेश पाँचको अस्थायी राजधानी बुटवल सुख्खानगरमा आफ्नै भवनमा अस्पतालले प्रारम्भिक सेवा शुरु गरेको हो । अस्पताल संचालन गर्नका लागि १६ करोड लगानी भएको संचालकहरुले जनाएका छन् ।

अस्पतालमा बुटवल क्षेत्रका बिभिन्न पेशा व्यबसायमा संलग्न रहेका युवाहरुको लगानी रहेको छ । यस क्षेत्रमा न्यूरो र ट्रमाको स्तरीय सेवा नभएकाले र यहाँका जनताको आधारभूत आवश्यकता पूरा गर्नकालागि न्यूरो र ट्रमालाई लक्षित गरेर बिशेषज्ञ सेवा सुरु गरिएको हो । अस्पतालको यहि असोजको अन्तिम साता औपचारिक उद्घाट गर्ने तयारी गरिएको अस्पतालका अध्यक्ष करुण खनालले गराए । बुटवल तथा आसपासका जनता सामान्य उपचारकालागि पनि काठमाण्डौ वा बिदेश जानुपर्ने बाध्यता रहेको छ । प्रदेश राजधानी भएसागै घरआँगानमै सेवा दिने र छिटो छरितो स्वास्थ्य सेवाका लागि बाहिर जाने बाध्यता हटाउनका लागि अस्पताल सञ्चालन गरिएको अध्यक्ष खनालले बताए ।

अस्पतालका अनुसार विशेषज्ञ सेवा प्रदान गर्नेगरी सञ्चालनको तयारी गरिएको उक्त अस्पतालमा हाडजोर्नी तथा ट्रमा, नसा तथा स्पाईनल सर्जरी, न्यूरो सर्जरी, स्त्री रोग तथा प्रसुती, जनरल तथा न्यूरो सर्जरी, नाक कान घाँटी, म्याक्सीयोफेसीयल सर्जरी, वाल रोग तथा फिजियोथेरापी सेवा दिनेछ । अस्पतालबाट इमर्जेन्सी सेवा, आईसीयु, प्रसुती, फार्मेसी, एम्बुलेन्स लगायतका सेवा २४ सै घण्टा इमरजेन्सी प्रदान गरिने अस्पतालले जनाएको छ ।