पोषण
९ लाख ज्येष्ठ नागरिकलाई कोरोना खोपको दोस्रो मात्रा अनिश्चित, नपाए के हुन्छ?
‘खोप कमिसन’ को चक्कर, भारतमा फैलिएको पछिल्लो महामारी र खोप कुटनीतिमा सरकारी असफलतालगायतका कारणले पैसा तिरिसकेको खोपसमेत ल्याउन सरकार असफल भएपछि तीन महिनाअघि खोप लगाएका ज्येष्ठ (६५ वर्ष पुगेका) नागरिकले दोस्रो मात्रा खोप कहिले पाउने भन्ने अन्योल भएको छ।...
-
यसरी बढाउन सकिन्छ शरीरमा रगत
शरीरमा रगतको समस्या आम मानिसको समस्या बन्न पुगेको छ। शरीरमा रगतको कमी हुनुलाई एनिमिया भनिन्छ। शरीरमा राता रक्तकोषिकामा कमी आउँदा रगत घट्नपुग्छ। कुनै दीर्घ रोग भएका मानिसमा एनिमियाको समस्या बढी हुन्छ। थकाई लाग्नु, अनुहार पहेलो हुनु, मुटुको धडकन बढ्नु,...
-
यसरी बनाउनुस् पनिरको खीर
चामलको खीर त प्राय खाइन्छ। केही नयाँ स्वादको खीर खाने सोचमा हुनुहुन्छ भने पनिरको खीर बनाउने कोशिस गर्नुस्। पनिरको खीर बनाउन निकै सजिलो हुन्छ। र, खानमा पनि उत्तिकै स्वादिस्ट। यो बनाउन धेरै चिजको आवश्यकता पर्दैन। भान्छामा हुने सामानबाट बनाउन...
-
रुघा लाग्दा यी पाँच फलको सेवन गरौं
रुघा जुनसुकै मौसममा जोकोहीलाई लाग्न सक्छ। तर, शरीरमा इम्युनिटी पावर राम्रो भयो भने रोगलाई सहजै परास्त गर्न सकिन्छ। यतिवेला कोरोना महामारी विश्वभर फैलिएको छ। यस्तो अवस्थामा पनि इम्युनिटी पावर बढी हुनु आवश्यक छ। शरीरमा इम्युनिटी बढाउन खाने कुरामा विशेष...
-
यी फलफूल र तरकारी एकसाथ खानु हुँदैन
शरीरलाई स्वस्थ राख्न विभिन्न प्रकारका फलफूल तथा तरकारी खानुपर्छ। तर दुई प्रकारका फल तथा तरकारी एकसाथ खाइरहनुभएको छ भने एकपटक ध्यान दिनुस्, तिनलाई एकसाथ खानु ठीक हुन्छ कि हुँदैन? केही फल तथा तरकारी यस्ता हुन्छन्, जसको आपसी मेल हुँदैन। यस्ता...
-
आइसोलेसनको ‘पौष्टिक आहार’ चटपटे र चाउचाउ
कोरोना भाइरसकाे संक्रमण पुष्टि भइसकेपछि संक्रमितलाई आइसोलेसन कक्षमा उपचारका लागि भर्ना गरिन्छ। संक्रमितलाई आइसोलेसनमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने हुन्छ। शरीरको प्रतिरोधात्मक क्षमता कमजोर भएकालाई कोरोना भाइरस संक्रमण हुने बढी सम्भावना देखिएको हालसम्मको अनुसन्धानले देखाएको छ। सम्भवतः यही कारण संक्रमण पुष्टि...
-
स्वस्थ रहनका लागि डाइटमा सामिल गर्नुस् यी खानेकुरा
सबैभन्दा ठूलो स्वास्थ्य नै हो। मान्छेले स्वस्थ रहनका लागि स्वास्थ्यमा विशेष ध्यान दिनुपर्छ। कोरोनाको महामारीले विश्वलाई त्रसित बनाइरहेको छ। यस्तो बेला स्वस्थताका लागि विशेष ध्यान दिनुपर्छ। यसरी स्वस्थ रहनका लागि हामीले खानपानमा विचार पु-याउनु पर्छ। त्यसैले सधै स्वस्थ रहनका...
-
मोटोपन कम गर्नुका साथै यस्ता छन् भेडेखुर्सानीका थुप्रै फाइदा
भेडेखुर्सानीलाई मान्छेले तरकारीको रुपमा प्रयोग गर्दै आइरहेका हुन्छन्। भेडेखुर्सानी निकै रुचाइने तरकारी मध्ये पर्छ। मान्छेले भेडेखुर्सानीको प्रयोग नुडल्स, मन्चुरियन, पास्तालगायतका खाजामा बढी गरिरहेका हुन्छन्। के तपाइलाई थाहा छ? भेडेखुर्सानीको प्रयोगले मोटोपनको समस्या समाधान गर्न सहयोग गर्छ। भेडेखुर्सानीबाट भिटामिन सी,...
-
आमाको दूधले तेज हुन्छ बच्चाको दिमाग
भनिन्छ आमाको दूध बच्चाका लागि अमृत समान हुन्छ। यसले शिशुलाई आवश्यक पर्ने पोषक तत्व दिन्छ र बच्चाको सर्वाङ्गिण विकासमा सहयोग पु¥याउँछ। हालै गरिएको एक शोधमा यसको चमत्कारी उपयोगिता बारे खुलासा भएको छ। अमेरिकामा गरिएको एक अध्ययनले पत्ता लागेको छ...
-
बच्चा नबढ्ने र नमोटाउने कारण
कुनै बच्चाको शारीरिक विकास उसकाे समूहका बच्चाको वजन चथा मानसिक समाजिक विकासभन्दा कम हुन्छ भने त्यसलाई बच्चा नबढेको भनिन्छ । यदि बच्चाको वजन तेस्रो पर्सेन्टाइलभन्दा कम हुन्छ भने वा ९७ पर्सेन्टाइलभन्दा बढी हुन्छ भने बच्चालाई नबढेको वा बढी भएको...
-
बलियो नेपाल पोषण अभियानबारे उठेका जिज्ञासाको समाधान
बलियो नेपाल पोषण अभियानको शुभारम्भमा सम्माननीय राष्ट्रपतिज्यूसँग केही कुरा गरियो । धेरैले यो अभियानबारे जिज्ञासा राखेकाले एकमुष्टमा छोटा–छोटा उत्तर दिँदै छु । १. पोषण कार्यक्रम अरू पनि छन्, यो किन फरक ? नेपालमा ५ वर्षमुनिका ३६% बालबालिका दीर्घकुपोषणको सिकार...
-
पोषण कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिन स्थानीय तहलाई केन्द्र सरकारको परिपत्र
नेपाल सरकारले विभिन्न जिल्लामा सञ्चालन भइरहेको पोषण कार्यक्रमलाई नियमित रूपमा सञ्चालन गर्न सम्बन्धित स्थानीय सरकारहरूलाई परिपत्र गरेको छ । स्थानीयस्तरमा आवश्यक निर्देशन तथा समन्वय अभावमा स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयमार्फत सञ्चालन भइरहेको पोषण कार्यक्रम नियमित हुन नसकेको गुनासा आएका कारण...
-
शाकाहारी आहार अपनाउनेमा ३२% सम्म मुटुरोगको खतरा कम : अनुसन्धान
स्वस्थ रहनका लागि मांसाहारी आहार (नन भेजिटेरियन डाइट) राम्रो कि शाकाहारी भन्ने विषयमा लामो समयदेखि बहस चल्दै आएको छ । यद्यपि, वैज्ञानिकहरू शरीरका लागि शाकाहारी आहार नै बढी फाइदाजनक भएकोमा आश्वस्त देखिन्छन् । हालसालैको एक अनुसन्धानले पनि यो दाबी...
-
सन्तुलित व्रतका अनगिन्ती फाइदा र केही सावधानी
आज हरितालिका तिज, मुलुकभरका अधिकांश हिन्दूधर्मावलम्बी महिला उपवासमा छन् । तिजको व्रत विशेषतः धार्मिक आस्थाप्रेरित छ । तर, नियमित रूपमा राखिने सन्तुलित व्रतले व्रतालुलाई अनगिन्ती स्वास्थ्यलाभ पुर्याउने तथ्य वैज्ञानिक अनुसन्धानले पुष्टि गरिसकेका छन् । यद्यपि, व्रत राख्दा केही सावधानी...
-
यसरी मिलाउनुहोस् दर र व्रतको सन्तुलन
हाम्रो समाजमा विशेषगरी हिन्दू धर्मावलम्बी महिलाले हरितालिका तिजमा उपवास बस्ने प्रचलन परापूर्वकालदेखि नै चलिआएको छ । व्रतको अघिल्लो दिन रातिको समयमा आफन्त जम्मा भएर विशेष परिकारहरु बनाएर खाने चलन छ, जसलाई दर खाने भनिन्छ । व्रतको दिन अधिकांश हिन्दू...
-
खान जान्दा क्वाँटी सर्वोत्तम पोषण, सही मात्राले दिन्छ अपार स्वास्थ्यलाभ
जनैपूर्णिमा हिन्दू धर्मावलम्बीको महान् पर्व हो । रक्षाबन्धन तथा राखी बाँध्ने दिनको नामले समेत चिनिने यो पर्व नेपालको सन्दर्भमा विशेषगरी व्रतबन्ध संस्कार पूरा गरेका हिन्दू धर्मावलम्बी पुरुषले जनै (यज्ञोपवित) परिवर्तन गर्ने तथा अन्य सबै हिन्दू धर्मावलम्बी पुरुष तथा महिलाले...
-
बच्चाको हातगोडा दुखाइले हैरान हुनुहुन्छ ? कुन उमेरमा कति क्याल्सियम केबाट आपूर्ति गराउने ?
बालबालिकामा शारीरिक विकासका क्रममा कहिलेकाहीँ बच्चाको हातगोडा दुख्ने समस्या आउन सक्छ । यस्तो समस्यालाई मेडिकल भाषामा ‘ग्रोइङ पेन’ (बढ्दो उमेरको समस्या) भनिन्छ । बच्चामा किन यसखालको समस्या देखिन्छ त ? बच्चामा आवश्यक क्याल्सियमको कमीले विभिन्नखालका समस्या निम्तिने वरिष्ठ हाडजोर्नी...
-
पोषण सुधार्न कपिलवस्तुमा १५ बुँदे घोषणा, गर्भवती र सुत्केरीका लागि निःशुल्क एम्बुलेन्स सेवा
कपिलवस्तु जिल्लामा स्वास्थ्य र पोषणको अवस्थामा सुधार ल्याउन जिल्लाका सरोकारवालाहरू सहमत भएका छन् । उनीहरूले पोषण सुधारका लागि १५ बुँदे घोषणा–पत्रसमेत जारी गरेका छन् । तौलिहवामा आयोजित व्यवस्थापकीय कार्यशाला गोष्ठीको अवसर पारी घोषणा–पत्र जारी गरिएको हो । कार्यशालामा जिल्लाका...
-
बालबालिकामा उमेरअनुसार आवश्यक पोषकतत्वको सन्तुलन
विश्व स्वास्थ्य संगठनले १८ वर्षसम्म उमेर समूहका व्यक्तिलाई बालबालिकाको सूचीमा राखेको छ । तर, कान्ति बाल अस्पतालमा भने १४ वर्षसम्मका बालबालिकाको मात्र उपचार गर्ने गरिएको छ । जन्मेदेखि नै उसले पाउने पोषकतत्वले बच्चाको वृद्धि–विकासमा महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको हुन्छ ।...
-
गर्भावस्थामा पोषण : कस्ता महिलाले कुन चिज कति खाने ?
सामान्यतया गर्भावस्थामा पनि अन्य समयजस्तै खानेकुरा खाने गरिन्छ । तर, गर्भावस्थामा अन्य समयमा भन्दा केही बढी पोषणको आवश्यकता पर्ने भएकाले सामान्य अवस्थामा भन्दा केही बढी खानेकुराको आवश्यकता पर्छ । विशेषगरी शरीरलाई सुरक्षा दिने खानेकुराहरू, हरियो सागपात, पहेँलो तथा रातो...
-
कर्णालीको भोकमरी भोटका लागि सिर्जित हो
जनस्वास्थ्य एवं पोषणविद् डा. अरुणा उप्रेती धेरैले सुनेको र चिनेको नाम हो । लामो समयदेखि यीनै विषयमा लेखेर, बोलेर र अनुसन्धानसमेत गरेर अभियान नै चलाउँदै आएकी डा. उप्रेतीसँग हेल्थपोस्टका लागि लक्ष्मी चौलागाईँले यी विषयमा केन्द्रीत भएर गरेको कुराकानी ।...
-
सुत्केरीपछिको स्याहार के हो ? कसरी गर्ने ?
सुत्केरी स्याहार भन्नाले विशेषगरी बच्चा जन्मेको ६ हप्तासम्मलाई बुझिन्छ । यो एक परिवारका लागि र एउटी आमाका लागि खुसीको क्षण त हुँदै हो, ९ महिनासम्म आफ्नो गर्भमा बच्चा हुर्काएर जन्म दिने आमाले समायोजन हुनुपर्ने र उपचारका साथै स्याहार पाउनुपर्ने...
-
स्वादका लागि होइन, शरीरका लागि प्रिय खाना रोज्नुहोस्, जुन शरीरअनुसार फरक हुन्छन्
पोषणविद् आफैँमा विवादित छन् । प्रायः मानिस पोषणबारे एउटै तथ्यमा सहमत हुँदैनन् । किनकि, पोषणका सिद्धान्त सबैमा समान रूपमा लागू हुँदैनन् । तर, यसमा केही अपवाद पनि छन् । यहाँ केही यस्ता पोषणसम्बन्धी तथ्य प्रस्तुत गरिनेछ, जसमा अधिकांश मानिस...
-
शरीरलाई किन र कति चाहिन्छ प्रोटिन ?
पोषण मानव शरीरका लागि नभइनहुने तत्व हो । खाद्यपदार्थ र पोषणमा फरकपन पाउन सकिन्छ । मानिसले खाने सम्पूर्ण पदार्थ खाद्यवस्तु हुन् । ती खाद्यवस्तुमा अन्तर्निहित गुणलाई पौष्टिक तत्व भन्ने गरिन्छ । मानिसले खाएको खाना उसको शरीरमा गएपश्चात् पौष्टिक तत्वमा...
-
मधुमेह छ ? मिलाउनुस् खानाको सन्तुलन
रगतमा ग्लुकोज अर्थात् चिनीको मात्रा सामान्यभन्दा बढी भएको अवस्थालाई मधुमेह वा चिनीरोग भनिन्छ । विशेषगरी शरीरमा इन्सुलिन पर्याप्त मात्रामा उत्पादन नभएमा, इन्सुलिनको कार्यक्षमतामा ह्रास आउनाले वा इन्सुलिनको उचित उपयोग नभएमा मधुमेह हुन सक्छ । यस प्रकारको मधुमेहलाई वंशानुगत कारण,...
-
गर्भावस्थामा आवश्यक १० पोषकतत्व
अधिकांश महिलालाई गर्भवती अवस्थामा कस्तो खाना खाने भन्ने दुविधा हुने गर्छ । किनकि, यस्तो अवस्थामा दुई व्यक्तिका लागि पोषकतत्व पुग्नुपर्ने हुन्छ । अर्काे महत्वपूर्ण कुरा गर्भावस्थामै पूर्ण रूपमा पौष्टिकतत्व प्राप्त गरेको बच्चा स्वस्थ जन्मन्छ र जन्मपछि पनि स्वस्थ रहन्छ...
-
किन चाहिन्छ क्याल्सियम ?
आवश्यक मात्रामा क्याल्सियमको मात्रा नपुगेमा मानव शरीरमा त्यसका विभिन्न असर देखापर्न सक्छन् । आवश्यक मात्रामा क्याल्सियम नभएमा मानव शरीरमा हड्डीसम्बन्धी विभिन्न रोग देखापर्ने गर्छन् । हाडजोर्नीलाई मजबुत बनाउन तथा मुटु स्वस्थ राख्नसमेत मानव शरीरमा क्याल्सियमको आवश्यकता हुन्छ । क्याल्सियमको...
- ताजा समाचार
- जनप्रिय
-
यमनबाट डा. केसीको सन्देश ‘म यतिबेला नेपालमै हुनुपर्ने थियो’
-
नेपालमा थप कोरोनाका नयाँ दुई भेरियन्ट पुष्टि, संक्रमण अझै फैलिने
-
एकैदिन १ सय ९६ जनाको कोरोना संक्रमणबाट निधन
-
चिकित्सकले अब एउटै संस्थामा काम गर्नुपर्ने
-
बेड खाली छन् भनेर स्वास्थ्य मन्त्रालयले यसरी झुक्यायो
-
बिएण्डसीको सम्बन्धन प्रक्रिया तत्काल रोक्न डा. केसीको माग
-
विराट शिक्षण अस्पतालमा डाक्टर र स्वास्थ्यकर्मीमाथि कुटपिट (भिडियो)
-
भारतीय चिकित्सक संघका पूर्व अध्यक्ष डा. कृष्ण कुमार अग्रवालको निधन
-
एकैदिन कोरोना संक्रमणबाट ५० डाक्टरको मृत्यु
-
हाडजोर्नी विशेषज्ञ डा. मुकेश चौधरीको कोरोना संक्रमणबाट निधन
-
घरमै आइसोलेसनमा बस्दा श्वास फेर्न गाह्रो भयो ? तुरून्त अपनाउनुस् यी १६ उपाय
-
कोभिसिल्ड उत्पादक पुनावाला भन्छन्–सत्य बोले मेरो टाउको छिनालिन्छ
-
कति पिउनुपर्छ श्वासप्रश्वासजन्य संक्रमण हुँदा पानी?
-
बुहारीको मृत्युपछि माओवादी प्रवक्ता श्रेष्ठले लेखे–स्वास्थ्य क्षेत्रको यो अव्यवस्था क्षम्य हुनसक्दैन
-
अहिले हामी रसियन खोप लगाइरहेका हुन्थ्यौं तर…
-
युवामा धेरै संक्रमण? त्यस्तो हुँदै होइन
-
महामारी रोक्न डा. फाउचीले सुझाएका ३ उपाय
-
निजामती कर्मचारी अस्पतालले माग्यो कर्मचारी
-
६० स्वास्थ्यकर्मीको स्तरवृद्धि (सूची सहित)
-
टिचिङ अस्पतालमा बिरामीको पुकार : बरु बेड चाहिँदैन, अक्सिजन देउ
मुख्य खबर
